अध्यात्मिक जनजागृती, समाजप्रबोधन व स्वामीभक्तीचा प्रसार हा उद्देश ठेवून सद्गुरू श्री चैतन्यस्वरूप ती. अण्णा आणि सद्गुरू श्री लक्ष्मीस्वरूप ती. सौ. आईंनी २० ऑक्टोबर १९८८ रोजी विजयादशमीच्या मुहूर्तावर "श्री स्वामी समर्थ धार्मिक ग्रंथालयाचा" शुभारंभ केला. सद्गुरूंनी अध्यात्मिक गुह्य ज्ञानाचे दालन सामान्य जनांसाठी खुले केले.
ग्रंथालयातील एकूण ग्रंथसंख्या १४,१६७ आहे (३१ मार्च, २०२०).ग्रंथालयात इतर भाषांचीही काही पुस्तके आहेत
अत्यंत अल्प दरात हा खजिना वाचकांना उपलब्ध आहे. ग्रंथालय रोख व पुस्तक स्वरूपातही देणगी स्वीकारते. ग्रंथालयातील सर्व पुस्तकांचा डेटाबेस संगणकावर तयार करण्याचे काम सध्या चालू आहे.
१) धार्मिक विभाग
सखोल अभ्यासकांना ह्या ग्रंथलयातील ग्रंथांचे विशेष महत्व जाणवते. त्यामुळे, ह्या धार्मिक विभागातील ग्रंथांचा सखोल अभ्यासक, पीएचडी, एम लिब करणारे,कीर्तन शिकणारे, कीर्तन करणारे,परीक्षा देणारे,सर्व प्रकारचे वाचक संदर्भासाठी लाभ घेतात. ग्रंथलयासाठी अत्यंत अभिमानाची गोष्ट म्हणजे एका एम. लिब विद्यार्थिनीने ह्या ग्रंथलयावर प्रबंध सादर केला आहे. "श्री स्वामी समर्थ धार्मिक ग्रंथालय -एक अभ्यास", एम. लिब प्रबंध, यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ, श्रीमती मृणाल कुलकर्णी (विद्यार्थिनी)
२) ऐतिहासिक विभाग
३) महिला विभाग- कथा, कादंबरी, ललित लेख, कला, साहित्य इ. अवांतर वाचन
४) संगीत विभाग- भारतीय संगीत विषयक ग्रंथ, चरित्र, माहिती
५) वैद्यकीय विभाग - आयुर्वेद, निसर्गोपचार, रेकी, होमिओपॅथी,अॅक्युप्रेशर, अॅक्युपंक्चर इ.
६) बालविभाग- पुस्तक वाचनाबरोबर शालेय प्रोजेक्टसाठी बालवाचक ग्रंथालयाचा उपयोग करतात
१) ग्रंथपाल-वाचक मेळावा
२) प्रदर्शने- दुर्मिळ ग्रंथ प्रदर्शन, मासिक ग्रंथ प्रदर्शन, प्रसंगानुरूप ग्रंथ प्रदर्शन व इतर प्रदर्शनामध्ये सहभाग (ठाणे ग्रंथ संग्रहालय)
३) वाचकांच्यासाठी व्याख्याने, काव्यवाचन कार्यक्रम, निबंध स्पर्धा, पुस्तक परीक्षण स्पर्धा, प्रश्नमंजुषा इ.
४) एस. आर. रंगनाथन जयंती कार्यक्रम- १२ ऑगस्ट
५) ग्रंथालय वर्धापन दिन
६) मराठी दिन उपक्रम व इतर वार्षिक समारंभ
श्री. रा. चिं. ढेरे, श्रीमती अरुणा ढेरे, श्री. करमरकर, श्री. हेमंत टिळक, श्री. वामन देशपांडे, श्री. जगन्नाथ कुंटे, श्री. यशवंत पाठक, श्री. दा. कृ. सोमण, सौ. शुभा साठे, श्री. विश्वास पाटील